Tasmiṃ api samāsena, kiñcimattaṃ bhaṇāmahaṃ.

Pārājikakathā

Chandaso methunaṃ dhammaṃ, paṭiseveyya yā pana;

Hoti pārājikā nāma, samaṇī sā pavuccati.

Manussapurisādīnaṃ, navannaṃ yassa kassaci;

Sajīvassāpyajīvassa, santhataṃ vā asanthataṃ.

Attano tividhe magge, yebhuyyakkhāyitādikaṃ;

Aṅgajātaṃ pavesentī, allokāse parājitā.

Ito paramavatvāva, sādhāraṇavinicchayaṃ;

Asādhāraṇamevāhaṃ, bhaṇissāmi samāsato.

Adhakkhakaṃ sarīrakaṃ, yadubbhajāṇumaṇḍalaṃ;

Sarīrakena ce tena, phuseyya bhikkhunī pana.

Avassutassāvassutā, manussapuggalassa yā;

Sarīramassa tena vā, phuṭṭhā pārājikā siyā.

Kapparassa panuddhampi, gahitaṃ ubbhajāṇunā;

Yathāvuttappakārena, kāyenānena attano.

Purisassa tathā kāya- paṭibaddhaṃ phusantiyā;

Tathā yathāparicchinna- kāyabaddhena attano.

Avasesena vā tassa, kāyaṃ kāyena attano;

Hoti thullaccayaṃ tassā, payoge purisassa ca.

Ubbhajāṇuṃ tathevassā, ubhatovassave sati.

Ekatovassave cāpi, thullaccayamudīritaṃ;

Avasese ca sabbattha, hoti āpatti dukkaṭaṃ.

Ubbhakkhakamadhojāṇu-maṇḍalaṃ pana yaṃ idha;

Kapparassa ca heṭṭhāpi, gataṃ ettheva saṅgahaṃ.

Kelāyati sace bhikkhu, saddhiṃ bhikkhuniyā pana;

Ubhinnaṃ kāyasaṃsagga-rāge sati hi bhikkhuno.

Hoti saṅghādisesova, nāso bhikkhuniyā siyā;

Kāyasaṃsaggarāgo ca, sace bhikkhuniyā siyā.

Bhikkhuno methuno rāgo, gehapemampi vā bhave;

Tassā thullaccayaṃ vuttaṃ, bhikkhuno hoti dukkaṭaṃ.

Ubhinnaṃ methune rāge, gehapemepi vā sati;

Avisesena niddiṭṭhaṃ, ubhinnaṃ dukkaṭaṃ pana.

Yassa yattha manosuddhaṃ, tassa tattha na dosatā;

Ubhinnampi anāpatti, ubhinnaṃ cittasuddhiyā.

Kāyasaṃsaggarāgena, bhinditvā paṭhamaṃ pana;

Pacchā dūseti ce neva, hoti bhikkhunidūsako.

Atha bhikkhuniyā phuṭṭho, sādiyantova cetasā;

Niccalo hoti ce bhikkhu, na hotāpatti bhikkhuno.

Bhikkhunī bhikkhunā phuṭṭhā, sace hotipi niccalā;

Adhivāseti samphassaṃ, tassā pārājikaṃ siyā.

Tathā thullaccayaṃ khette, dukkaṭañca viniddise;

Vuttattā ‘‘kāyasaṃsaggaṃ, sādiyeyyā’’ti satthunā.

Tassā kriyasamuṭṭhānaṃ, evaṃ sati na dissati;

Idaṃ tabbahuleneva, nayena paridīpitaṃ.

Sati āmasane tassā, phassaṃ vāsādiyantiyā.

Samuṭṭhānādayo tulyā, paṭhamantimavatthunā.

Ubbhajāṇumaṇḍalakathā.

Pārājikattaṃ jānanti, saliṅge tu ṭhitāya hi;

‘‘Na kassaci parassāhaṃ, ārocessāmi dāni’’ti.

Dhure nikkhittamattasmiṃ, sā ca pārājikā siyā;

Ayaṃ vajjapaṭicchādi- nāmikā pana nāmato.

Sesaṃ sappāṇavaggasmiṃ, duṭṭhullena samaṃ naye;

Viseso tatra pācitti, idha pārājikaṃ siyā.

Vajjapaṭicchādikathā.

Saṅghenukkhittako bhikkhu, ṭhito ukkhepane pana;

Yaṃdiṭṭhiko ca so tassā, diṭṭhiyā gahaṇena taṃ.

Anuvatteyya yā bhikkhuṃ, bhikkhunī sā visumpi ca;

Saṅghamajjhepi aññāhi, vuccamānā tatheva ca.

Acajantīva taṃ vatthuṃ, gahetvā yadi tiṭṭhati;

Tassa kammassa osāne, ukkhittassānuvattikā.

Hoti pārājikāpannā, hotāsākiyadhītarā;

Puna appaṭisandheyā, dvidhā bhinnā silā viya.

Adhamme pana kammasmiṃ, niddiṭṭhaṃ tikadukkaṭaṃ;

Samuṭṭhānādayo sabbe, vuttā samanubhāsane.

Ukkhittānuvattikakathā.

Aṅgassa pana taṃ hattha-ggahaṇanti pavuccati.

Pārutassa nivatthassa, gahaṇaṃ yassa kassaci;

Etaṃ saṅghāṭiyā kaṇṇa-ggahaṇanti pavuccati.

Bhikkhunī hatthapāsasmiṃ, tiṭṭheyya purisassa vā.

Sallapeyya tathā tattha, ṭhatvā tu purisena vā;

Saṅketaṃ vāpi gaccheyya, iccheyyā gamanassa vā.

Tadatthāya paṭicchanna-ṭṭhānañca paviseyya vā;

Upasaṃhareyya kāyaṃ vā, hatthapāse ṭhitā pana.

Ayamassamaṇī hoti, vinaṭṭhā aṭṭhavatthukā;

Abhabbā punaruḷhāya, chinno tālova matthake.

Anulomena vā vatthuṃ, paṭilomena vā cutā;

Aṭṭhamaṃ paripūrentī, tathekantarikāya vā.

Athādito panekaṃ vā, dve vā tīṇipi satta vā;

Satakkhattumpi pūrentī, neva pārājikā siyā.

Āpattiyo panāpannā, desetvā tāhi muccati;

Dhuranikkhepanaṃ katvā, desitā gaṇanūpikā.

Na hotāpattiyā aṅgaṃ, saussāhāya desitā;

Desanāgaṇanaṃ neti, desitāpi adesitā.

Anāpatti asañcicca, ajānitvā karontiyā;

Samuṭṭhānādayo sabbe, anantarasamā matā.

‘‘Asaddhammo’’ti nāmettha, kāyasaṃsagganāmako;

Ayamuddisito attho, sabbaaṭṭhakathāsupi.

Kāyasaṃsaggabhāve tu, sādhakaṃ vacanaṃ idaṃ.

Aṭṭhavatthukakathā.

Avassutā paṭicchādī, ukkhittā aṭṭhavatthukā;

Asādhāraṇapaññattā, catassova mahesinā.

Pārājikakathā niṭṭhitā.

Saṅghādisesakathā

Aṭṭakarī mukharī vihareyya;

Yena kenaci narenidha saddhiṃ;

Sā garukaṃ kira dosamupeti.

Sakkhiṃ vāpi sahāyaṃ vā, pariyesati dukkaṭaṃ;

Pade pade tathā aṭṭaṃ, kātuṃ gacchantiyāpi ca.

Āroceti sace pubbaṃ, bhikkhunī attano kathaṃ;

Disvā vohārikaṃ tassā, hoti āpatti dukkaṭaṃ.

Āroceti sace pacchā, itaro attano kathaṃ;

Hoti bhikkhuniyā tassā, thullaccayamanantaraṃ.

Ārocetitaro pubbaṃ, sace so attano kathaṃ;

Pacchā bhikkhunī ce pubba-sadisova vinicchayo.

‘‘Ārocehī’’ti vuttā ce, ‘‘kathaṃ tava mamāpi ca’’;

Ārocetu yathākāmaṃ, paṭhame dukkaṭaṃ siyā.

Upāsakena vuttepi, ayameva vinicchayo.

Ārocitakathaṃ sutvā, ubhinnampi yathā tathā;

Vinicchaye kate tehi, aṭṭe pana ca niṭṭhite.

Aṭṭassa pariyosāne, jaye bhikkhuniyā pana;

Parājayepi vā tassā, hoti saṅghādisesatā.

Dūtaṃ vāpi pahiṇitvā, āgantvāna sayampi vā;

Paccatthikamanussehi, ākaḍḍhīyati yā pana.

Ārāme pana aññehi, anācāraṃ kataṃ sace;

Anodissa paraṃ kiñci, rakkhaṃ yācati tattha yā.

Sutvā taṃ aññato aṭṭaṃ, niṭṭhāpenti sace pana.

Tassā, ummattikādīna-manāpatti pakāsitā;

Kathinena samuṭṭhānaṃ, tulyaṃ sakiriyaṃ idaṃ.

Aṭṭakārikathā.

Jānantī bhikkhunī coriṃ, vajjhaṃ viditameva yā;

Saṅghaṃ anapaloketvā, rājānaṃ gaṇameva vā.

Vuṭṭhāpeyya vinā kappaṃ, corivuṭṭhāpanaṃ pana;

Saṅghādisesamāpatti-māpannā nāma hoti sā.

Pañcamāsagghanaṃ yāya, haritaṃ parasantakaṃ;

Atirekagghanaṃ vāpi, ayaṃ ‘‘corī’’ti vuccati.

Bhikkhunīsu panaññāsu, titthiyesupi vā tathā;

Yā pabbajitapubbā sā, ayaṃ ‘‘kappā’’ti vuccati.

Sace ācariniṃ pattaṃ, cīvaraṃ pariyesati.

Sammannati ca sīmaṃ vā, tassā āpatti dukkaṭaṃ;

Ñattiyā dukkaṭaṃ dvīhi, kammavācāhi ca dvayaṃ.

Thullaccayassa, kammante, garukaṃ niddise budho;

Gaṇo ācarinī ceva, na ca muccati dukkaṭaṃ.

Anāpatti ajānantī, vuṭṭhāpeti, tatheva ca;

Kappaṃ vā apaloketvā, tassā ummattikāya vā.

Corivuṭṭhāpanaṃ nāma, jāyate vācacittato;

Kāyavācādito ceva, sacittañca kriyākriyaṃ.

Corivuṭṭhāpanakathā.

Gāmantaraṃ nadīpāraṃ, gaccheyyekāva yā sace;

Ohīyeyya gaṇamhā vā, rattiṃ vippavaseyya vā.

Sakagāmā anāpatti, ñātabbā nikkhamantiyā.

Nikkhamitvā tato aññaṃ, gāmaṃ gacchantiyā pana;

Dukkaṭaṃ padavārena, veditabbaṃ vibhāvinā.

Ekena padavārena, gāmassa itarassa ca;

Parikkhepe atikkante, upacārokkamepi vā.

Thullaccayaṃ atikkante, okkante dutiyena tu;

Pādena garukāpatti, hoti bhikkhuniyā pana.

Nikkhamitvā sace pacchā, sakaṃ gāmaṃ visantiyā;

Ayameva nayo ñeyyo, vaticchiddena vā tathā.

Kappiyanti paviṭṭhattā, na doso koci vijjati.

Bhikkhunīnaṃ vihārassa, bhūmi tāsaṃ tu kappiyā;

Hoti bhikkhuvihārassa, bhūmi tāsamakappiyā.

Hatthiassarathādīhi, iddhiyā vā visantiyā;

Anāpatti siyāpatti, padasā gamane pana.

Yaṃ kiñci sakagāmaṃ vā, paragāmampi vā tathā;

Bahigāme pana ṭhatvā, āpatti pavisantiyā.

Lakkhaṇenupapannāya, nadiyā dutiyaṃ vinā;

Pāraṃ gacchati yā tīraṃ, tassā samaṇiyā pana.

Paṭhamaṃ uddharitvāna, pādaṃ tīre ṭhapentiyā;

Hoti thullaccayāpatti, dutiyātikkame garu.

Antaranadiyaṃyeva, saddhiṃ dutiyikāya hi;

Bhaṇḍitvā orimaṃ tīraṃ, tathā paccuttarantiyā.

Iddhiyā setunā nāvā-yānarajjūhi vā pana;

Evampi ca paraṃ tīraṃ, anāpattuttarantiyā.

Nhāyituṃ pivituṃ vāpi, otiṇṇātha nadiṃ puna;

Padasāvorimaṃ tīraṃ, paccuttarati vaṭṭati.

Ārohitvā tathā setuṃ, anāpattuttarantiyā.

Setunā upagantvā vā, yānākāsehi vā sace;

Yāti uttaraṇe kāle, padasā garukaṃ phuse.

Nadiyā pārimaṃ tīraṃ, ito orimatīrato;

Ullaṅghitvāna vegena, anāpattuttarantiyā.

Piṭṭhiyaṃ vā nisīditvā, khandhe vā uttarantiyā;

Hatthasaṅghātane vāpi, dussayānepi vaṭṭati.

Gamissāmī’’ti ābhogaṃ, vinā bhikkhuniyā pana.

Ekagabbhepi vā hattha-pāsaṃ dutiyikāya hi;

Atikkamma siyāpatti, aruṇaṃ uṭṭhapentiyā.

‘‘Gamissāmī’’ti ābhogaṃ, katvā gacchantiyā pana;

Na doso dutiyā pāsaṃ, uṭṭheti aruṇaṃ sace.

Indakhīlamatikkamma, araññaṃ ettha dīpitaṃ;

Gāmato bahi nikkhamma, tassā dutiyikāya tu.

Dassanassupacāraṃ tu, jānitvā vijahantiyā;

Hoti thullaccayāpatti, jahite garukaṃ siyā.

Sāṇipākārapākāra-taruantarite pana;

Savanassupacārepi, sati āpatti hoti hi.

Ajjhokāse tu dūrepi, dassanassupacāratā;

Hoti, ettha kathaṃ dhamma-savanārocane viya.

Maggamūḷhassa saddena, viya kūjantiyā pana;

‘‘Ayye’’ti tassā saddassa, savanātikkamepi ca.

Hoti, bhikkhuniyāpatti, garukā evarūpake;

Ettha bhikkhunī ekāpi, gaṇāyevāti vuccati.

Ohīyitvātha gacchantī, ‘‘pāpuṇissāmi dānihaṃ’’;

Iccevaṃ tu saussāhā, anubandhati vaṭṭati.

Ussāhassacchedaṃ katvā, ohīnā ce tassāpatti.

Itarāpi sace yāti, ‘‘ohīyatu aya’’nti ca;

Hoti tassāpi āpatti, saussāhā na hoti ce.

Gacchantīsu tathā dvīsu, purimā yāti ekakaṃ;

Aññaṃ pana sace maggaṃ, pacchimāpi ca gaṇhati.

Tasmā tattha ubhinnampi, anāpatti pakāsitā.

Aruṇuggamanā pubbe, nikkhamitvā sagāmato;

Aruṇuggamane kāle, gāmantaragatāya hi.

Atikkamantiyā pāraṃ, nadiyā dutiyikaṃ vinā;

Āpattiyo catassopi, honti ekakkhaṇe pana.

Pakkantā vāpi vibbhantā, yātā petānaṃ lokaṃ vā;

Pakkhasaṅkantā vā naṭṭhā, saddhiṃ yātā sā ce hoti.

Gāmantarokkamādīni, cattāripi karontiyā;

Anāpattīti ñātabbaṃ, evaṃ ummattikāyapi.

Rattiyaṃ vippavāsaṃ tu, hatthapāsova rakkhati;

Agāmake araññe tu, gaṇā ohīyanaṃ mataṃ.

Sakagāme yathākāmaṃ, divā ca vicarantiyā;

Cattāropi ca saṅghādi-sesā tassā na vijjare.

Samuṭṭhānādayo tulyā, paṭhamantimavatthunā;

Sacittaṃ kāyakammañca, ticittañca tivedanaṃ.

Gāmantaragamanakathā.

Sīmāsammutiyā ceva, gaṇassa pariyesane;

Ñattiyā dukkaṭaṃ, dvīhi, honti thullaccayā duve.

Kammassa pariyosāne, hoti saṅghādisesatā;

Tikasaṅghādisesaṃ tu, adhamme tikadukkaṭaṃ.

Vatte vā pana vattantiṃ, asante kārakepi vā.

Tassā ummattikādīna-manāpatti pakāsitā.

Saṅghabhedasamā vuttā, samuṭṭhānādayo nayā;

Kriyākriyamidaṃ vuttaṃ, ayameva visesatā.

Catutthaṃ.

Sayaṃ avassutā tathā, avassutassa hatthato;

Manussapuggalassa ce, yadeva kiñci gaṇhati.

Āmisaṃ, gahaṇe tassā;

Thullaccayamudīritaṃ;

Ajjhohāresu saṅghādi-;

Sesā honti payogato.

Ekatovassute kiñci, paṭiggaṇhati, dukkaṭaṃ;

Ajjhohārappayogesu, thullaccayacayo siyā.

Yakkhapetatiracchāna-paṇḍakānañca hatthato;

Manussaviggahānampi, ubhatovassute tathā.

Ekatovassute ettha, udake dantakaṭṭhake;

Gahaṇe paribhoge ca, sabbatthāpi ca dukkaṭaṃ.

Ubhayāvassutābhāve, na doso yadi gaṇhati;

‘‘Avassuto na cāya’’nti, ñatvā gaṇhati yā pana.

Tassā ummattikādīna-manāpatti pakāsitā;

Samuṭṭhānādayo tulyā, paṭhamantimavatthunā.

Pañcamaṃ.

Uyyojane panekissā, itarissā paṭiggahe;

Dukkaṭāni ca bhogesu, thullaccayagaṇo siyā.

Yakkhādīnaṃ catunnampi, tatheva purisassa ca.

Dantakaṭṭhudakānañca, gahaṇuyyojane pana;

Tesañca paribhogepi, dukkaṭaṃ parikittitaṃ.

Yakkhādīnaṃ tu sesassa, gahaṇuyyojane pana;

Bhoge ca dukkaṭaṃ, bhutte, thullaccayamudīritaṃ.

‘‘Nāvassuto’’ti ñatvā vā, kupitā vā na gaṇhati;

Kulānuddayatā vāpi, uyyojeti ca yā pana.

Tassā ummattikādīna-manāpatti pakāsitā;

Adinnādānatulyāva, samuṭṭhānādayo nayā.

Chaṭṭhaṃ.

Sattamaṃ aṭṭhamaṃ saṅgha-bhedena sadisaṃ mataṃ;

Samuṭṭhānādinā saddhiṃ, natthi kāci visesatā.

Sattamaṭṭhamāni.

Navame dasame vāpi, vattabbaṃ natthi kiñcipi;

Anantarasamāyeva, samuṭṭhānādayo nayā.

Navamadasamāni.

Duṭṭhadosadvayenāpi, sañcarittena tena cha;

Yāvatatiyakā aṭṭha, cattāri ca ito tato.

Saṅghādisesakathā.

Nissaggiyakathā

Vikappanamakatvā vā, ekāhampi ṭhapeyya ce.

Aruṇuggamaneneva, saddhiṃ bhikkhuniyā siyā;

Tassā nissaggiyāpatti, pattasannidhikāraṇā.

Seso pana kathāmaggo, pattasikkhāpade idha;

Sabbo vuttanayeneva, veditabbo vinicchayo.

Dasāhātikkame tattha, ekāhātikkame idha;

Tassimassa ubhinnampi, ayameva visesatā.

Paṭhamaṃ.

Akāle cīvaraṃ dinnaṃ, dinnaṃ kālepi kenaci;

Ādissa pana ‘‘sampattā, bhājentū’’ti niyāmitaṃ.

Akālacīvaraṃ ‘‘kāla-cīvara’’nti sace pana;

Bhājāpeyya ca yā tassā, payoge dukkaṭaṃ siyā.

Attanā paṭiladdhaṃ yaṃ, taṃ tu nissaggiyaṃ bhave;

Labhitvā pana nissaṭṭhaṃ, yathādāne niyojaye.

Katvā vinayakammaṃ tu, paṭiladdhampi taṃ puna;

Tassa cāyamadhippāyo, sevituṃ na ca vaṭṭati.

Akālavatthasaññāya, dukkaṭaṃ kālacīvare;

Ubhayatthapi niddiṭṭhaṃ, tathā vematikāyapi.

Kālacīvarasaññāya, cīvare ubhayatthapi;

Na dosummattikādīnaṃ, tisamuṭṭhānatā matā.

Dutiyaṃ.

Ekāyeva siyāpatti, acchindati sace sayaṃ.

Itaresu ca vatthūnaṃ, payogassa vasā siyā.

Tikapācitti aññasmiṃ, parikkhāre tu dukkaṭaṃ;

Tikadukkaṭamuddiṭṭhaṃ, itarissā tu cīvare.

Tāya vā dīyamānaṃ tu, tassā vissāsameva vā;

Gaṇhantiyā anāpatti, tisamuṭṭhānatā matā.

Tatiyaṃ.

Viññāpetvā sace aññaṃ, tadaññaṃ viññāpentiyā;

Viññattidukkaṭaṃ tassā, lābhā nissaggiyaṃ siyā.

Tikapācittiyaṃ vuttaṃ, anaññe dvikadukkaṭaṃ;

Anaññenaññasaññāya, appahontepi vā puna.

Tasmiṃ taññeva vā aññaṃ, aññenatthepi vā sati;

Ānisaṃsañca dassetvā, tadaññaṃ viññāpentiyā.

Anāpattīti ñātabbaṃ, tathā ummattikāyapi;

Sañcarittasamā vuttā, samuṭṭhānādayo nayā.

Catutthaṃ.

Aññaṃ cetāpetvā pubbaṃ, pacchā aññaṃ cetāpeyya;

Evaṃ saññāyaññaṃ dhaññaṃ, mayhaṃ ānetvā detīti.

Cetāpanapayogena, mūlaṭṭhāya hi dukkaṭaṃ;

Lābhe nissaggiyaṃ hoti, tena caññena vābhataṃ.

Samuṭṭhānādinā saddhiṃ, apubbaṃ natthi kiñcipi.

Pañcamaṃ.

Aññadatthāya dinnena, parikkhārena yā pana;

Cetāpeyya sace aññaṃ, saṅghikenidha bhikkhunī.

Anaññadatthike ettha, niddiṭṭhaṃ dvikadukkaṭaṃ.

Sesakaṃ aññadatthāya, anāpattupanentiyā;

Pucchitvā sāmike vāpyā-padāsummattikāya vā.

Sañcarittasamā vuttā, samuṭṭhānādayo nayā;

Sattamaṃ chaṭṭhasadisaṃ, sayaṃ yācitakaṃ vinā.

Chaṭṭhasattamāni.

Aṭṭhame navame vāpi, vattabbaṃ natthi kiñcipi;

‘‘Mahājanikasaññāci-kenā’’ti padatādhikā.

Dasamepi kathā sabbā, anantarasamā matā;

Samuṭṭhānādinā saddhiṃ, viseso natthi kocipi.

Aṭṭhamanavamadasamāni.

Paṭhamo vaggo.

Atirekacatukkaṃsaṃ, garupāvuraṇaṃ pana;

Cetāpeyya sace tassā, catusaccappakāsinā.

Kahāpaṇacatukkaṃ tu, kaṃso nāma pavuccati.

Ūnake tu catukkaṃse, uddiṭṭhaṃ dvikadukkaṭaṃ;

Anāpatti catukkaṃsa-paramaṃ garukaṃ pana.

Cetāpeti tadūnaṃ vā, ñātakānañca santake;

Aññassatthāya vā atta-dhanenummattikāya vā.

Cetāpentaṃ mahagghaṃ yā, cetāpetappameva vā;

Samuṭṭhānādayo sabbe, sañcarittasamā matā.

Ekādasamaṃ.

Tato ce uttariṃ yaṃ tu, cetāpeti hi bhikkhunī.

Tassā nissaggiyāpatti, pācitti pariyāputā;

Anantarasamaṃ sesaṃ, natthi kāci visesatā.

Dvādasamaṃ.

Sādhāraṇāni sesāni, tāni aṭṭhārasāpi ca;

Imāni dvādasevāpi, samatiṃseva honti hi.

Nissaggiyakathā.

Pācittiyakathā

Lasuṇaṃ bhaṇḍikaṃ vuttaṃ, na ekadvitimiñjakaṃ;

Āmakaṃ māgadhaṃyeva, ‘‘khādissāmī’’ti gaṇhati.

Gahaṇe dukkaṭaṃ tassā, pācitti yadi khādati;

Ajjhohāravaseneva, pācittiṃ paridīpaye.

Ajjhoharati yā tassā, ekaṃ pācittiyaṃ siyā.

Bhinditvā tattha ekekaṃ, miñjaṃ khādantiyā pana;

Miñjānaṃ gaṇanāyassā, pācittigaṇanā siyā.

Palaṇḍuko bhañjanako, harito cāpalopi ca;

Lasuṇā pana cattāro, vaṭṭanteva sabhāvato.

Palaṇḍuko paṇḍuvaṇṇo, bhañjano lohitopi ca;

Harito haritavaṇṇo, cāpalo setakopi ca.

Ekā miñjā palaṇḍussa, bhañjanassa duve siyuṃ;

Tisso haritakassāpi, cāpalo hotyamiñjako.

Na dosummattikādīnaṃ, samuṭṭhāneḷakūpamaṃ.

Paṭhamaṃ.

Sambādhe upakacchesu, muttassa karaṇepi vā;

Ekalomampi pācitti, saṃharāpentiyā siyā.

Bahukepi tathā lome, saṃharāpentiyā pana;

Payogagaṇanāyassā, na lomagaṇanāya hi.

Na doso sati ābādhe, lomake saṃharantiyā;

Samuṭṭhānādayo magga- saṃvidhānasamā matā.

Dutiyaṃ.

Hoti antamaso mutta-karaṇassa talaghātane;

Kesarenāpi rāgena, pācitti padumassa vā.

Samuṭṭhānādayo tulyā, paṭhamantimavatthunā.

Tatiyaṃ.

Yā panuppalapattampi, byañjane bhikkhunattano;

Kāmarāgaparetā tu, paveseti na vaṭṭati.

Idaṃ vatthuvaseneva, vuttaṃ tu jatumaṭṭhakaṃ;

Daṇḍamelāḷukaṃ vāpi, muttassa karaṇe pana.

Samphassaṃ sādiyantiyā, paveseti sace pana;

Pavesāpeti vā tasmiṃ, tassā pācittiyaṃ siyā.

Ābādhapaccayā doso, natthi ummattikāya vā;

Talaghātakatulyāva, samuṭṭhānādayo matā.

Catutthaṃ.

Pācittiyaṃ pavesetvā, dakasuddhiṃ karontiyā.

Ekissāṅguliyā tīṇi, pabbāni pana dīghato;

Pācittiyaṃ bhave suddhiṃ, pavesetvādiyantiyā.

Catunnaṃ vāpi tissannaṃ, ekapabbampi yā pana;

Vitthārato paveseti, tassā pācittiyaṃ siyā.

Iti sabbappakārena, mahāpaccariyā pana;

Abhibyattataraṃ katvā, ayamattho vibhāvito.

Doso dvaṅgulapabbe vā, natthi ābādhakāraṇā;

Adhikampi pavesetvā, dakasuddhiṃ karontiyā.

Samuṭṭhānādayo sabbe, talaghātasamā matā.

Pañcamaṃ.

Bhuñjato pana bhikkhussa, pānīyaṃ vā vidhūpanaṃ;

Gahetvā upatiṭṭheyya, tassā pācittiyaṃ siyā.

Gahitā udakeneva, khīratakkādayo rasā;

‘‘Bījanī’’ti ca yā kāci, vatthakoṇādi vuccati.

Hatthapāse idhaṭṭhāna-paccayāpatti dīpitā;

Pahārapaccayā vuttaṃ, khandhake dukkaṭaṃ visuṃ.

Hatthapāsaṃ jahitvā vā, upatiṭṭhantiyā pana;

Khādato khādanaṃ vāpi, hoti āpatti dukkaṭaṃ.

Na doso deti dāpeti, tathā ummattikāya vā;

Idaṃ eḷakalomena, samuṭṭhānaṃ samaṃ mataṃ.

Chaṭṭhaṃ.

Viññatvā āmakaṃ dhaññaṃ, bhajjitvā yadi bhikkhunī;

Koṭṭetvā ca pacitvā ca, pācitti paribhuñjati.

Haraṇepi ca dhaññānaṃ, tathā sukkhāpane pana.

Bhajjanatthāya dhaññānaṃ, kapalluddhanasajjane;

Aggissa karaṇe dabbi-sajjane ca, kapallake.

Dhaññapakkhipane tattha, dabbiyā ghaṭṭakoṭṭane;

Papphoṭanādike sabba-payoge dukkaṭaṃ bhave.

Viññatvā vā sayaṃ tasmā, bhajjanādīni aññato.

Viññāpetvā panaññāya, bhajjanādīni vā sayaṃ;

Kārāpetvāpi katvā vā, ajjhoharati yā pana.

Ajjhohārapayogesu, tassā pācittiyo siyuṃ;

Mātaraṃ vāpi yācitvā, pācitti paribhuñjati.

Bhajjanādīni katvā vā, kārāpetvāpi vā pana;

Aviññatti sayaṃ laddhaṃ, dukkaṭaṃ paribhuñjati.

Viññattiyā panaññāya, laddhaṃ tāya sayampi vā;

Kārāpetvāpi katvā vā, tathā ajjhoharantiyā.

Sedakammādiatthāya, dhaññaviññattiyā pana;

Ṭhapetvā satta dhaññāni, sesaviññattiyāpi ca.

Anāpattīti ñātabbaṃ, tathā ummattikāya ca;

Ñātakānampi dhaññaṃ tu, āmakaṃ na ca vaṭṭati.

Vinā viññattiyā laddhaṃ, navakammesu vaṭṭati;

Samuṭṭhānādayo sabbe, addhānasadisā matā.

Sattamaṃ.

Uccāraṃ vāpi passāvaṃ, saṅkāraṃ vā vighāsakaṃ;

Chaḍḍeyya vā tirokuṭṭe, chaḍḍāpeyya parehi vā.

Hoti pācittiyaṃ tassā, pākārepi ayaṃ nayo;

Chaḍḍentiyā panekeka-manekāpatti dīpitā.

Ekeneva payogena, ekā chaḍḍentiyā siyā.

Chaḍḍane dantakaṭṭhassa, pācitti paridīpitā.

Sabbattha pana bhikkhussa, hoti āpatti dukkaṭaṃ;

Avalañjepi vā ṭhāne, oloketvāpi vā pana.

Chaḍḍentiyā anāpatti, tathā ummattikāya vā;

Sañcarittasamuṭṭhānaṃ, kriyākriyamidaṃ siyā.

Aṭṭhamaṃ.

Khette vā nāḷikerādi-ārāme vāpi yā pana;

Ropime haritaṭṭhāne, yattha katthaci bhikkhunī.

Tāni cattāri vatthūni, sace chaḍḍeti vā sayaṃ;

Chaḍḍāpeti tathā vutta-nayo āpattinicchayo.

Bhuñjamānā nisīditvā, khette tu harite tathā;

Ucchuādīni khādantī, gacchantī pana tattha yā.

Chaḍḍeti yadi ucchiṭṭhaṃ, udakaṃ calakāni vā;

Hoti pācittiyaṃ tassā, bhikkhuno hoti dukkaṭaṃ.

Chaḍḍentiyā siyāpatti, ṭhāne antamaso jalaṃ;

Pivitvā matthakacchinnaṃ, nāḷikerampi tādise.

Kasite tu panaṭṭhāne, bījanikkhepane kate;

Na uṭṭhetaṅkuraṃ yāva, sabbesaṃ tāva dukkaṭaṃ.

Lāyitampi manussānaṃ, khettaṃ rakkhati ce puna;

Rohanatthāya tatthassā, yathāvatthukameva hi.

Na doso chaḍḍite khette, sabbaṃ chaḍḍentiyā pana;

Samuṭṭhānādayo sabbe, aṭṭhamena samā matā.

Navamaṃ.

Dassanatthāya gaccheyya, tassā pācittiyaṃ siyā.

Dassanatthāya naccassa, gītassa savanāya ca;

Gacchantiyā siyā tassā, padavārena dukkaṭaṃ.

Sace ekapayogena, olokentī ca passati;

Suṇāti tesaṃ gītampi, ekā pācitti dīpitā.

Aññasmimpi disābhāge, naccaṃ passati ce pana;

Suṇāti aññato gītaṃ, visuṃ pācittiyo siyuṃ.

Payogagaṇanāyettha, āpattigaṇanā siyā;

Naccituṃ gāyituṃ neva, sayaṃ labhati bhikkhunī.

‘‘Aññaṃ naccāti vādehi’’, iti vattuṃ na vaṭṭati;

‘‘Upaṭṭhānaṃ karomā’’ti, vutte vā sampaṭicchituṃ.

Tassā pācitti sabbattha, bhikkhuno hoti dukkaṭaṃ;

‘‘Upaṭṭhānaṃ karomā’’ti, vutte bhikkhuniyā pana.

‘‘Upaṭṭhānaṃ pasattha’’nti, vattumevaṃ tu vaṭṭati;

Ārāmeyeva ṭhatvā vā, yā passati suṇāti vā.

Attano ca ṭhitokāsaṃ, āgantvā ca payojitaṃ;

Gantvā passantiyā vāpi, tathārūpā hi kāraṇā.

Passantiyā tathā maggaṃ, naccaṃ paṭipathepi ca;

Tathā ummattikādīna-manāpattāpadāsupi.

Idameḷakalomena, samuṭṭhānaṃ samaṃ mataṃ;

Lokavajjamidaṃ pāpa-cittañceva tivedanaṃ.

Dasamaṃ.

Lasuṇavaggo paṭhamo.

Santiṭṭhati sace saddhiṃ, purisena ca bhikkhunī.

Hatthapāsaṃ samāgantvā, rahassādavasena tu.

Hatthapāsaṃ jahitvā vā, purisassa sace pana;

Ajahitvāpi vā yakkha-petādīnampi bhikkhunī.

Santiṭṭhati ca yā tassā, dukkaṭaṃ paridīpitaṃ;

Anāpatti sace koci, dutiyā viññu vijjati.

Tathā ummattikādīna-mathaññavihitāya vā;

Theyyasatthasamuṭṭhānaṃ, kriyaṃ saññāvimokkhakaṃ.

Paṭhamaṃ.

Dutiye tu ‘‘paṭicchanne, okāse’’ti idaṃ pana;

Adhikaṃ itaraṃ sabbaṃ, paṭhamena samaṃ mataṃ.

Dutiyaṃ.

Tatiyepi catutthepi, apubbaṃ natthi kiñcipi;

Samānaṃ paṭhameneva, samuṭṭhānādinā saha.

Tatiyacatutthāni.

Chadananto nisīditvā, anovassappadesakaṃ;

Ajjhokāse nisīditvā, upacārampi vā sace.

Atikkameti yā, hoti, dukkaṭaṃ paṭhame pade;

Dutiye ca pade tassā, pācitti pariyāputā.

Tathāpuṭṭhe anāpuṭṭha-saññāya vicikicchato.

Asaṃhārimenāpatti, gilānāyāpadāsu vā;

Samuṭṭhānādayo sabbe, kathinena samā matā.

Pañcamaṃ.

Ekāva anisīditvā, nipajjitvā vajantiyā.

Nisīditvā nipajjitvā, honti gacchantiyā duve;

Sesaṃ anantareneva, samuṭṭhānādinā samaṃ.

Chaṭṭhaṃ.

Chaṭṭhena sattamaṃ tulyaṃ, aṭṭhame natthi kiñcipi;

Vattabbaṃ tisamuṭṭhānaṃ, sacittaṃ dukkhavedanaṃ.

Sattamaṭṭhamāni.

Nirayabrahmacariyehi, attānaṃ vā parampi vā;

Abhisapeyya pācitti, vācato vācato siyā

Ṭhapetvā nirayañceva, brahmacariyañca yā pana;

‘‘Sunakhī sūkarī kākī, kāṇā kuṇī’’tiādinā.

Akkosati ca vācāya, vācāyāpatti dukkaṭaṃ;

Tikapācittiyaṃ vuttaṃ, sesāya tikadukkaṭaṃ.

Purakkhatvā vadantīna-matthadhammānusāsaniṃ;

Anāpattaṭṭhameneva, samuṭṭhānādayo samā.

Navamaṃ.

Dvīsu tesu panekekaṃ, dukkaṭaṃ tu karontiyā.

Sesamuttānamevettha, samuṭṭhānādayo pana;

Dhuranikkhepatulyāva, kriyāmattaṃ visesakaṃ.

Dasamaṃ.

Andhakāravaggo dutiyo.

Sabbapayoge dukkaṭamassā;

Tassa ca vosāne jinavuttaṃ;

Bhikkhuni dosaṃ sā samupeti.

Acchinnacīvarā naṭṭha-cīvarā āpadāsu vā;

Na doseḷakalomena, samuṭṭhānādayo samā.

Paṭhamaṃ.

Dutiye pana vattabbaṃ, apubbaṃ natthi kiñcipi;

Samuṭṭhānādayo sabbe, sañcarittasamā matā.

Dutiyaṃ.

Dussibbitaṃ visibbetvā, sibbanatthāya cīvaraṃ;

Anantarāya taṃ pacchā, yā na sibbeyya bhikkhunī.

Ṭhapetvā catupañcāhaṃ, ‘‘na sibbissāmyaha’’nti hi;

Dhure nikkhittamatteva, tassā pācittiyaṃ siyā.

Tikapācittiyaṃ vuttaṃ, sesāya tikadukkaṭaṃ.

Vuttaṃ ubhinnamaññasmiṃ, parikkhāre tu dukkaṭaṃ;

Anāpatti gilānāya, antarāyepi vā sati.

Atikkameti pañcāhaṃ, karontī vāpi cīvaraṃ;

Dhuranikkhepanaṃ nāma, samuṭṭhānamidaṃ mataṃ.

Tatiyaṃ.

Pañcāhikaṃ tu saṅghāṭi-cāraṃ yātikkameyya hi;

Hoti pācittiyāpatti, chaṭṭhe tassāruṇuggame.

Ekasmiṃ cīvare ekā, pañca pañcasu dīpitā;

Ticīvarañca saṃkacci, dakasāṭīti pañca tu.

Pañcame divase pañca, cīvarāni nisevati.

Otāpeti gilānāya, anāpattipadāsupi;

Samuṭṭhānādayo sabbe, kathinena samā matā.

Catutthaṃ.

Gahetvā yā anāpucchā, saṅkametabbacīvaraṃ;

Paribhuñjati aññissā, tassā pācittiyaṃ siyā.

Tikapācittiyaṃ vuttaṃ, sesāya tikadukkaṭaṃ;

Acchinnacīvarā naṭṭha-cīvarā āpadāsu vā.

Tathā ummattikādīna-manāpatti pakāsitā;

Kathinena samuṭṭhānaṃ, tulyametaṃ kriyākriyaṃ.

Pañcamaṃ.

Nivāreti sace tassā, pācitti paridīpaye.

Gaṇassāpi ca ekissā, lābhe āpatti dukkaṭaṃ;

Tathevaññaṃ parikkhāraṃ, nivāreti sace pana.

Ānisaṃsaṃ nidassetvā, nivāreti na dosatā;

Adinnādānatulyāva, samuṭṭhānādayo matā.

Chaṭṭhaṃ.

Cīvarānaṃ vibhaṅgaṃ yā, paṭisedheyya dhammikaṃ;

Hoti pācittiyaṃ tassā, dukkaṭaṃ paridīpitaṃ.

Adhamme dhammasaññāya, ubho vematikāya vā;

Ānisaṃsaṃ nidassetvā, paṭisedhentiyā pana.

Tathā ummattikādīna-manāpatti pakāsitā;

Samuṭṭhānādayo sabbe, anantarasamā matā.

Sattamaṃ.

Kappabindukataṃ kiñci, muñcitvā sahadhammike.

Pitaropi panaññassa, dadeyya yadi cīvaraṃ;

Yassa kassaci tassāpi, pācitti pariyāputā.

Gaṇanāya vasenettha, cīvarānaṃ tu tā pana;

Pācittiyo gaṇetabbā, bhikkhuno dukkaṭaṃ siyā.

Tāvakālikamaññesa-manāpatti dadāti ce;

Sañcarittasamā vuttā, samuṭṭhānādayo nayā.

Aṭṭhamaṃ.

Kālaṃ atikkameyyassā, dubbalāsāya dosatā.

Adubbale tu cīvare, sudubbalanti cetasā;

Ubhosu kaṅkhitāya vā, avoca dukkaṭaṃ jino.

Ānisaṃsaṃ nidassetvā, nivāreti na dosatā;

Adinnādānatulyāva, samuṭṭhānādayo matā.

Navamaṃ.

Dhammikaṃ kathinuddhāraṃ, yā nivāreyya bhikkhunī;

Tassā pācittiyāpatti, munindena pakāsitā.

Ānisaṃso mahā hoti, yassa atthāramūlako;

Uddhāramūlako appo, na dātabbo panīdiso.

Ānisaṃso mahā hoti, yassa ubbhāramūlako;

Atthāramūlako appo, dātabbo evarūpako.

Tathā samānisaṃsopi, saddhāpālanakāraṇā;

Ānisaṃsaṃ nidassetvā, paṭisedheti vaṭṭati.

Sesaṃ pana asesena, sattamena samaṃ mataṃ;

Samuṭṭhānādinā saddhiṃ, apubbaṃ natthi kiñcipi.

Dasamaṃ.

Naggavaggo tatiyo.

Nipajjeyyuṃ saheva dve, dvinnaṃ pācittiyaṃ siyā.

Ekāya ca nipannāya, sace ekā nisīdati.

Ubho vāpi nisīdanti, samaṃ, ummattikāya vā;

Anāpatti samuṭṭhānaṃ, eḷakena samaṃ mataṃ.

Paṭhamaṃ.

Pāvārakaṭasārādiṃ, santharitvā panekakaṃ;

Saṃhārimesu teneva, pārupitvā sace pana.

Nipajjanti saheva dve, tāsaṃ pācittiyaṃ siyā;

Ekasmiṃ dukkaṭaṃ dvinnaṃ, vuttaṃ tu dvikadukkaṭaṃ.

Vavatthānaṃ nidassetvā, nipajjanti sace pana;

Na dosummattikādīnaṃ, sesaṃ tulyaṃ panādinā.

Dutiyaṃ.

Purato ca anāpucchā, yadi caṅkamanādayo;

Kareyya pana pācitti, aññissāphāsukāraṇā.

Nivattanānaṃ gaṇanāya tassā;

Pācittiyānaṃ gaṇanā ca ñeyyā;

Payogatoyeva bhavanti dosā;

Nipajjanaṭṭhānanisīdanānaṃ.

Uddesādīsu pācitti, padānaṃ gaṇanāvasā;

Tikapācittiyaṃ vuttaṃ, sesāya tikadukkaṭaṃ.

Na ca aphāsukāmāya, āpucchā purato pana;

Tassā caṅkamanādīni, anāpatti karontiyā.

Kriyākriyamidaṃ pāpa- mānasaṃ dukkhavedanaṃ.

Tatiyaṃ.

Nupaṭṭhāpeyya caññāya, nupaṭṭheyya sayampi vā.

Dhure nikkhittamatteva, tassā pācittiyaṃ siyā;

Antevāsiniyā vāpi, dukkaṭaṃ itarāya vā.

Anāpatti gilānāya, gavesitvālabhantiyā;

Āpadummattikādīnaṃ, dhuranikkhepanodayaṃ.

Catutthaṃ.

Sakaṃ puggalikaṃ datvā, sakavāṭaṃ upassayaṃ;

Sayaṃ upassayā tamhā, nikkaḍḍhati sace pana.

Ekeneva payogena, dvārādīsu bahūnipi;

Taṃ nikkaḍḍhantiyā tassā, ekaṃ pācittiyaṃ siyā.

Payogagaṇanāyettha, pācittigaṇanā matā;

Āṇattiyampi eseva, nayo vutto mahesinā.

‘‘Ettakāva imaṃ dvārā, nikkaḍḍhāhī’’ti bhāsati;

Ekāyāṇattiyā dvāra-gaṇanāpattiyo siyuṃ.

Dukkaṭaṃ akavāṭamhā, sesāya tikadukkaṭaṃ;

Ubhinnaṃ pana sabbattha, parikkhāresu dukkaṭaṃ.

Sesamettha asesena, samuṭṭhānādinā saha;

Saṅghikā hi vihārasmā, nikkaḍḍhanasamaṃ mataṃ.

Pañcamaṃ.

Sikkhāpadenariṭṭhassa, sadisova vinicchayo.

Chaṭṭhaṃ.

Sāsaṅkasammate anto-raṭṭhe bhikkhuniyā pana;

Carantiyā siyāpatti, vinā satthena cārikaṃ.

Pācittiyanayo ñeyyo, bhikkhunā vinayaññunā.

Na doso saha satthena, khemaṭṭhānāpadāsu vā;

Idaṃ eḷakalomena, samuṭṭhānādinā samaṃ.

Sattamaṃ.

Aṭṭhame navame vāpi, anuttānaṃ na vijjati;

Sattamena samānāni, samuṭṭhānādinā saha.

Aṭṭhamanavamāni.

Pācitti dhuranikkhepe, ‘‘na gamissāmyaha’’nti ca;

Katvā ca dhuranikkhepaṃ, pacchā gacchantiyā tathā.

Yojanāni pavāretvā, pañca gantumpi vaṭṭati;

Chasu vattabbamevatthi, kinnu nāmidha taṃ siyā.

Tīṇi gantvā ca teneva, paccāgantuṃ na vaṭṭati;

Aññena pana maggena, pacchāgacchati vaṭṭati.

Anāpattantarāyasmiṃ, tassā dasavidhe sati;

Āpadāsu gilānāya, alābhe dutiyāya vā.

Rājacoramanussaggi-toyavāḷasarīsapā;

Manussajīvitabrahma-cariyassantarāyikā.

Ayameva viseso hi, akriyaṃ dukkhavedanaṃ.

Dasamaṃ.

Tuvaṭṭavaggo catuttho.

Rājāgāraṃ cittāgāraṃ, ārāmaṃ kīḷuyyānaṃ vā;

Kīḷāvāpiṃ nānākāraṃ, daṭṭhuṃ gacchantinaṃ tāni.

Padaṃ anuddharitvāva, sace passanti pañcapi.

Ekāyeva panāpatti, pācitti paridīpitā;

Gantvā passanti ce taṃ taṃ, pāṭekkāpattiyo siyuṃ.

Payogabahutāyāpi, pācittibahutā siyā;

Bhikkhussa pana sabbattha, hoti āpatti dukkaṭaṃ.

Avaseso anāpatti-kathāmaggavinicchayo;

Naccadassanatulyova, samuṭṭhānādinā saha.

Paṭhamaṃ.

Āsandiṃ vā pallaṅkaṃ vā, māṇanātītaṃ vāḷūpetaṃ;

Sevantīnaṃ yāsaṃ tāsaṃ, pācittāpattiṃ satthāha.

Nisīdanassāpi nipajjanassa;

Payogabāhullavasena hoti;

Iccevamaccantayasena vuttā;

Pācittiyānaṃ gaṇanā panevaṃ.

Anāpatti samuṭṭhāna-manantarasamaṃ mataṃ.

Dutiyaṃ.

Channaṃ aññataraṃ suttaṃ, yadi kantati bhikkhunī;

Yattakaṃ añchitaṃ hatthā, tasmiṃ takkamhi veṭhite.

Ekā pācitti niddiṭṭhā, suttakantanato pana;

Sabbapubbapayogesu, dukkaṭaṃ hatthavārato.

Na doso kantitaṃ suttaṃ, puna kantantiyā pana;

Idaṃ eḷakalomena, samuṭṭhānādinā samaṃ.

Tatiyaṃ.

Sabbapubbapayogesu, veyyāvaccaṃ karontiyā.

Bhājanāni gaṇetvāva, pācitti yāguādisu;

Khajjakādīsu rūpānaṃ, gaṇanāya hi dīpaye.

Sace mātāpitūnampi, āgatānaṃ panattano;

Kiñci kammaṃ akāretvā, kiñci kātuṃ na vaṭṭati.

Saṅghassa yāgupāne vā, saṅghabhattepi vā tathā;

Cetiyassa ca pūjāya, veyyāvaccakarassa vā.

Attano ca anāpatti, tathā ummattikāya vā;

Samuṭṭhānādayo sabbe, tatiyena samā matā.

Catutthaṃ.

Tathā idha panekāhaṃ, parihāro na labbhati.

Sesaṃ vuttanayeneva, tattha cīvarasibbane;

Samuṭṭhānādinā saddhiṃ, veditabbaṃ vibhāvinā;

Pañcamaṃ.

Kāyena kāyabaddhena, tathā nissaggiyena vā;

Gihīnaṃ pana yaṃ kiñci, dantaponodakaṃ vinā.

Ajjhoharaṇiyaṃ aññaṃ, aññesaṃ tu dadāti yā;

Hoti pācittiyaṃ tassā, ṭhapetvā sahadhammike.

Dantakaṭṭhodake vuttaṃ, dukkaṭaṃ muninā idha;

Yā na deti ca dāpeti, nikkhamitvāpi dentiyā.

Deti bāhiralepaṃ vā, na dosummattikāya vā;

Samuṭṭhānādayo sabbe, tatiyena samā matā.

Chaṭṭhaṃ.

Divase tu catutthe taṃ, dhovitvā puna cīvaraṃ.

Sāmaṇerāya vā anta-maso utuniyā sace;

Tassā pācittiyaṃ vuttaṃ, tikapācittiyaṃ siyā.

Tassā nissajjite tasmiṃ, vuttaṃ tu dvikadukkaṭaṃ;

Utunīnaṃ abhāve tu, aññāsaṃ puna pariyaye.

Acchinnacīvarādīna-manāpattāpadāsupi;

Samuṭṭhānādayo sabbe, kathinena samā matā.

Sattamaṃ.

Hoti pācittiyaṃ tassā, cārikaṃ pakkamantiyā.

Attano gāmato aññaṃ, gāmaṃ gacchantiyā pana;

Parikkhittavihārassa, parikkhepampi vā tathā.

Itarassupacāraṃ vā, paṭhamena padena taṃ;

Dukkaṭaṃ samatikkante, pācitti dutiyena tu.

Akavāṭabandhanasmiṃ, dukkaṭaṃ paridīpitaṃ;

Antarāye anāpatti, jaggikaṃ alabhantiyā.

Āpadāsu gilānāya, tathā ummattikāya vā;

Samuṭṭhānādayo sabbe, kathinena samā matā.

Aṭṭhamaṃ.

Hatthiassarathādīhi, saṃyuttaṃ sippameva vā;

Parūpaghātakaṃ mantā-gadayogappabhedakaṃ.

Pariyāpuṇeyya ce kiñci, yassa kassaci santike;

Hoti pācittiyaṃ tassā, padādīnaṃ vasenidha.

Lekhe pana anāpatti, dhāraṇāya ca guttiyā;

Parittesu ca sabbesu, tathā ummattikāya vā.

Navamaṃ.

Samuṭṭhānādayo dvinnaṃ, padasodhammasādisā.

Dasamaṃ.

Cittāgāravaggo pañcamo.

Anāpucchāva yaṃ kiñci, pācitti pariyāputā.

Sace antamaso rukkha-mūlassapi ca bhikkhunī;

Anāpucchā parikkhepaṃ, atikkāmeti yā pana.

Upacārokkame vāpi, aparikkhittakassa tu;

Dukkaṭaṃ paṭhame pāde, pācitti dutiye siyā.

Abhikkhuke sabhikkhūti, saññāya panubhosupi;

Jātakaṅkhāya vā tassā, hoti āpatti dukkaṭaṃ.

Paṭhamaṃ pavisantīnaṃ, tāsaṃ sīsānulokikā;

Tā sannipatitā yattha, tāsaṃ gacchati santikaṃ.

Santaṃ bhikkhuṃ panāpucchā, maggo vārāmamajjhato;

Tena gacchantiyā vāpi, āpadāsu visantiyā.

Tathā ummattikādīna-manāpatti pakāsitā;

Dhuranikkhepatulyāva, samuṭṭhānādayo nayā.

Paṭhamaṃ.

Akkoseyya ca yā bhikkhuṃ, paribhāseyya vā pana;

Tikapācittiyaṃ tassā, sese ca tikadukkaṭaṃ.

Purakkhatvā vadantīna-;

Matthadhammānusāsaniṃ;

Na dosomasavādena;

Tulyo sesanayo mato.

Dutiyaṃ.

Ekaṃ sambahulā vāpi, tatheva itarāya vā.

Sesaṃ anantareneva, samuṭṭhānādinā samaṃ.

Tatiyaṃ.

Nimantitāpi vā sace, pavāritāpi vā pana;

Nimantanapavāraṇā, ubhopi vuttalakkhaṇā.

Purebhattaṃ tu yāguñca, ṭhapetvā kālikattayaṃ;

Yā cajjhoharaṇatthāya, yaṃ kiñci pana āmisaṃ.

Paṭiggaṇhāti ce tassā, gahaṇe dukkaṭaṃ siyā;

Ajjhohāravasenettha, pācitti paridīpitā.

Kālikāni ca tīṇeva, āhāratthāya gaṇhati;

Gahaṇe dukkaṭaṃ vuttaṃ, tathā ajjhoharantiyā.

Nimantitā yā pana appavāritā;

Sacepi yāguṃ pivatīdha vaṭṭati;

Tathā kathetvā puna sāmikassa vā;

Sacepi sā bhuñjati aññabhojanaṃ.

Kālikāni ca tīṇeva, paccaye sati bhuñjati;

Tathā ummattikādīnaṃ, anāpatti pakāsitā.

Samuṭṭhānamidaṃ tulyaṃ, addhānena kriyākriyaṃ;

Nimantitā anāpucchā, sāmiṃ bhuñjati ce pana.

Kappiyaṃ pana kāretvā, akāretvāpi vā yadi;

Paribhuñjati yā tassā, pācitti kriyato siyā.

Catutthaṃ.

Bhikkhunīnaṃ avaṇṇaṃ vā, pācitti kulasantike;

Kulassāvaṇṇanaṃ vāpi, bhikkhunīnaṃ vadantiyā.

Omasavādatulyāva, samuṭṭhānādayo nayā.

Pañcamaṃ.

Addhayojanato ore, bhikkhu ovādadāyako;

Na vasati sace maggo, akhemo vā sace siyā.

Ayaṃ abhikkhuko nāma, āvāso pana tattha hi;

Upagacchantiyā vassaṃ, āpatti aruṇuggame.

Pakkantā pakkhasaṅkantā, vibbhantā vā matāpi vā;

Vassaṃ upagatā bhikkhū, anāpattāpadāsupi.

Seso ñeyyo kathāmaggo;

Bhikkhunovādako pana;

Idaṃ eḷakalomena;

Samuṭṭhānādinā samaṃ.

Chaṭṭhaṃ.

Yā bhikkhunubhatosaṅghe, vassaṃvuṭṭhā tato puna;

‘‘Nāhaṃ pavāressāmī’’ti, sā nikkhipati ce dhuraṃ.

Dhure nikkhittamattasmiṃ, tassā pācittiyaṃ siyā;

Sati vā antarāyasmiṃ, gilānāyāpadāsupi.

Pariyesitvāpi vā bhikkhuṃ, na doso alabhantiyā;

Idaṃ tu dhuranikkhepa-samuṭṭhānamudīritaṃ.

Sattamaṃ.

‘‘Ovādādīnamatthāya, na gacchissāmyaha’’nti hi;

Dhure nikkhittamattasmiṃ, pācitti paridīpaye.

Akriyaṃ lokavajjañca, kāyikaṃ dukkhavedanaṃ.

Aṭṭhamaṃ.

Iccevaṃ pana nikkhitte, dhure pācittiyaṃ siyā.

Sati vā antarāyasmiṃ, gilānāyāpadāsu vā;

Na doso pariyesitvā, dutiyaṃ alabhantiyā.

Aṭṭhamepi anāpatti, evameva pakāsitā;

Idaṃ tu dhuranikkhepa-samuṭṭhānamudīritaṃ.

Navamaṃ.

Pasākhe pana sañjātaṃ, gaṇḍaṃ rucitameva vā;

Anāpucchāva saṅghaṃ vā, gaṇaṃ ekena ekikā.

‘‘Bhinda phālehi dhovā’’ti, sabbānevāṇāpentiyā;

Katesu dukkaṭāniccha, tassā pācittiyo cha ca.

‘‘Yamettha atthi kātabbaṃ, taṃ sabbaṃ tvaṃ karohi’’ti;

Āṇāpeti sace evaṃ, so ca sabbaṃ karoti ce.

Ekāya pana vācāya, dukkaṭāni panaccha ca;

Tassā pācittiyacchakkaṃ, dvādasāpattiyo siyuṃ.

Bhedanādīsu ekaṃ sā, āṇāpeti sace pana;

So karoti ca sabbāni, ekaṃ pācittiyaṃ siyā.

Āpucchitvāpi vā viññuṃ, gahetvā dutiyampi vā;

Bhedanādīni sabbāni, kārāpeti sace pana.

Samuṭṭhānādayo sabbe, kathinena samā matā.

Dasamaṃ.

Ārāmavaggo chaṭṭho.

Gaṇaṃpariyesanādismiṃ, gabbhiniṃ vuṭṭhapentiyā;

Ñattiyā kammavācāhi, upajjhāyāya dukkaṭaṃ.

Tathā gabbhinisaññāya, na ca gabbhiniyā pana.

Ubho sañjātakaṅkhāya, hoti āpatti dukkaṭaṃ;

Tathācariniyā tassā, gaṇassāpi ca dīpitaṃ.

Dvīsvagabbhinisaññāya, na dosummattikāya vā;

Adinnādānatulyāva, samuṭṭhānādayo nayā.

Paṭhamaṃ.

Dutiye natthi vattabbaṃ, paṭhamena samaṃ mataṃ;

Samuṭṭhānādinā saddhiṃ, natthi kāci visesatā.

Dutiyaṃ.

Chasvasikkhitasikkhaṃ tu, sikkhamānañhi bhikkhunī;

Dve vassāni siyāpatti, vuṭṭhāpeyya sace pana.

Tikapācittiyaṃ vuttaṃ, dhammakamme tu satthunā;

Adhamme pana kammasmiṃ, dīpitaṃ tikadukkaṭaṃ.

Chasu sikkhitasikkhaṃ yā, dve vassāni akhaṇḍato;

Vuṭṭhāpeti anāpatti, tathā ummattikāya vā.

Pabbajjāya padātabbā, adatvā na ca kāraye.

Tatiyaṃ.

Catutthe natthi vattabbaṃ, idha saṅghena sammataṃ;

Sikkhamānamanāpatti, hoti taṃ vuṭṭhapentiyā.

Adinnā paṭhamaṃ hoti, sace vuṭṭhānasammuti;

Tatthāpi ca padātabbā, upasampadamāḷake.

Tatiyañca catutthañca, samuṭṭhānādinā pana;

Paṭhamena samaṃ ñeyyaṃ, catutthaṃ tu kriyākriyaṃ.

Catutthaṃ.

Paripuṇṇāti saññāya, na doso vuṭṭhapentiyā.

Hoti vānupasampannā, upasampāditāpi sā;

Asesena ca sesaṃ tu, paṭhamena samaṃ mataṃ.

Pañcamaṃ.

Chaṭṭhaṃ tu tatiye vutta-nayeneva vibhāvaye;

Sattamampi tathā sabbaṃ, catutthena samaṃ mataṃ.

Chaṭṭhasattamāni.

Yaṃ tuvaṭṭakavaggasmiṃ, dukkhitaṃ sahajīviniṃ;

Vuttaṃ tena samaṃ ñeyyaṃ, aṭṭhamaṃ na visesatā.

Aṭṭhamaṃ.

Nānubandheyya ce tassā, pācitti pariyāputā.

‘‘Dve vassāni ahaṃ nānu-bandhissāmī’’ti ce pana;

Dhure nikkhittamattasmiṃ, tassā pācittiyaṃ siyā.

Tañca bālamalajjiṃ vā, gilānāyāpadāsu vā;

Nānubandhantiyā tassā, na dosummattikāya vā.

Samuṭṭhānādayo tulyā, paṭhamantimavatthunā;

Idaṃ panākriyaṃ vuttaṃ, vedanā dukkhavedanā.

Navamaṃ.

Vuṭṭhāpetvā tu yā kāci, bhikkhunī sahajīviniṃ;

Taṃ gahetvā na gaccheyya, na caññaṃ āṇāpeyya ce.

Dhure nikkhittamattasmiṃ, tassā pācittiyaṃ siyā;

Sati vā antarāyasmiṃ, dutiyaṃ alabhantiyā.

Na doso dhuranikkhepa-samuṭṭhānamidaṃ pana.

Dasamaṃ.

Gabbhinivaggo sattamo.

Kumāribhūtavaggassa, paṭhamādīni tīṇipi;

Gihigatehi tīheva, sadisānīti niddise.

Yā mahūpapadā dve tu, sikkhamānā panādito;

‘‘Gatā vīsativassā’’ti, viññātabbā vibhāvinā.

‘‘Sikkhamānā’’ti vattabbā, tā hi sammutiādisu.

Na tā ‘‘kumāribhūtā’’ti, tathā ‘‘gihigatā’’ti vā;

Vattabbā panubhopetā, evaṃ vattuṃ na vaṭṭati.

Sammutiṃ dasavassāya, datvā dvādasavassikā;

Kattabbā upasampannā, sesāsupi ayaṃ nayo.

Yā aṭṭhārasavassā tu, tato paṭṭhāya sā pana;

Vuttā ‘‘kumāribhūtā’’ti, tathā ‘‘gihigatā’’tipi.

Vuttā ‘‘kumāribhūtā’’ti, sāmaṇerī hi yā pana;

‘‘Kumāribhūtā’’ icceva, vattabbā na panaññathā.

Etā tu pana tissopi, sikkhāsammutidānato;

‘‘Sikkhamānā’’ti vattumpi, vaṭṭateva na saṃsayo.

Tatiyaṃ.

Ūnadvādasavassāva, vuṭṭhāpeti sace paraṃ;

Hutvā sayamupajjhāyā, sikkhamānaṃ tu bhikkhunī.

Pubbe vuttanayeneva, dukkaṭānamanantaraṃ;

Kammavācānamosāne, tassā pācitti dīpitā.

Catutthaṃ.

Ubhayaṃ tisamuṭṭhānaṃ, pañcamaṃ tu kriyākriyaṃ.

Pañcamaṃ.

Saṅghenupaparikkhitvā, ‘‘alaṃ tāvā’’ti vāritā;

Upasampāditenettha, pacchā khīyati dosatā.

Na doso tisamuṭṭhānaṃ, sacittaṃ dukkhavedanaṃ.

Chaṭṭhaṃ.

Laddhe ca cīvare pacchā, asante antarāyike;

‘‘Vuṭṭhāpessāmi nāha’’nti, dhuranikkhepane pana.

Hoti pācittiyaṃ tassā, gilānāyāpadāsupi;

Na doso pariyesitvā, parisaṃ alabhantiyā.

Idañhi dhuranikkhepa-samuṭṭhānaṃ sacittakaṃ;

Akriyaṃ lokavajjañca, hotidaṃ dukkhavedanaṃ.

Sattamaṃ.

Aṭṭhamaṃ sattameneva, sadisaṃ pana sabbathā;

Navamepi ca vattabbaṃ, natthi uttānamevidaṃ.

Natthājānantiyā doso, tathā ummattikāya vā;

Adinnādānatulyāva, samuṭṭhānādayo nayā.

Aṭṭhamanavamāni.

Mātarā pitarā vātha, nānuññātaṃ tu sāminā;

Tassā pācittiyāpatti, taṃ vuṭṭhāpentiyā siyā.

Upasampadakālasmiṃ, tathā pabbājanakkhaṇe;

Dvikkhattuṃ pucchitabbaṃ tu, bhikkhunīhi, na bhikkhunā.

Idaṃ catusamuṭṭhānaṃ, vācato kāyavācato.

Kriyākriyamacittañca, ticittañca tivedanaṃ.

Dasamaṃ.

Yā pārivāsikenettha, chandadānena bhikkhunī;

Vuṭṭhāpeti sace sikkha-mānaṃ pācittiyaṃ siyā.

Avuṭṭhitāyanāpatti, parisāyāvihāya vā;

Chandaṃ tu tisamuṭṭhānaṃ, ticittañca tivedanaṃ.

Ekādasamaṃ.

Dvādase terase vāpi, vattabbaṃ natthi kiñcipi;

Samuṭṭhānādayo sabbe, anantarasamā matā.

Dvādasamaterasamāni.

Kumārībhūtavaggo aṭṭhamo.

Samaṇī agilānā yā, dhāreyya chattupāhanaṃ;

Tassā pācittiyāpatti, hotīti pariyāputā.

Sace ekapayogena, maggassa gamane pana;

Divasampi ca dhāreti, ekaṃ pācittiyaṃ siyā.

Kaddamādīni passitvā, omuñcitvā upāhanā;

Chattameva ca dhārentī, yadi gacchati dukkaṭaṃ.

Sace upāhanāruḷhā, disvā gacchādikaṃ pana;

Taṃ chattamapanāmetvā, dukkaṭaṃ hoti gacchati.

Chattampi apanāmetvā, omuñcitvā upāhanā;

Puna dhārentiyā tassā, hoti pācittiyaṃ pana.

Tikapācittiyaṃ vuttaṃ, tatheva dvikadukkaṭaṃ.

Ārāme upacāre vā, doso natthāpadāsupi;

Idaṃ eḷakalomena, samuṭṭhānādinā samaṃ.

Paṭhamaṃ.

Hoti bhikkhuniyā yānā, orohitvā punappunaṃ;

Abhirūhantiyāpatti, payogagaṇanāvasā.

Āpadāsu anāpatti, tathā ummattikāya vā;

Sesaṃ anantareneva, samuṭṭhānādinā samaṃ.

Dutiyaṃ.

Yā ca dhāreyya saṅghāṇiṃ, yaṃ kiñcipi kaṭūpiyaṃ;

Tassā pācittiyāpatti, hotīti pariyāputā.

Dhārentiyā panetthāpi, omuñcitvā punappunaṃ;

Payogagaṇanāyeva, tassā pācittiyo siyuṃ.

Ābādhapaccayā yā tu, dhāreti kaṭisuttakaṃ;

Tathā ummattikādīna-manāpatti pakāsitā.

Sesaṃ tu paṭhameneva, sadisanti pakāsitaṃ;

Idha cākusalaṃ cittaṃ, lokavajjaṃ visesatā.

Tatiyaṃ.

Dhāreti pana yaṃ kiñci, sace sīsūpagādisu;

Tassā tassa ca vatthussa, gaṇanāpattiyo siyuṃ.

Sesaṃ anantareneva, sadisaṃ paridīpitaṃ.

Catutthaṃ.

Nhāsantiyā panāpatti, nhānosāne pakāsitā.

Gandhayojanato sabba-payoge dukkaṭaṃ siyā;

Ābādhapaccayā doso, natthi ummattikāya vā.

Sesaṃ tu tatiyeneva, sadisaṃ sabbathā mataṃ;

Chaṭṭhampi tatiyeneva, sadisanti pakāsitaṃ.

Pañcamachaṭṭhāni.

Ubbaṭṭāpeyya caññāya, sambāhāpeyya vā tathā;

Hoti bhikkhuniyāpatti, sace bhikkhuniyā pana.

Ettha hatthamamocetvā, ekā ubbaṭṭane siyā;

Mocetvā pana mocetvā, payogagaṇanā siyā.

Sambāhanepi eseva, nayo ñeyyo vibhāvinā;

Āpadāsu gilānāya, anāpatti pakāsitā.

Sesaṃ tu tatiyeneva, samuṭṭhānādinā samaṃ;

Sattamena samānāva, aṭṭhamādīni tīṇipi.

Sattamaṭṭhamanavamadasamāni.

Yā antoupacārasmiṃ, bhikkhussa purato pana;

Anāpucchā nisīdeyya, chamāyapi na vaṭṭati.

Āpadāsu gilānāya, na dosummattikāya vā.

Idaṃ pana samuṭṭhānaṃ, kathinena samaṃ mataṃ;

Kriyākriyamacittañca, ticittañca tivedanaṃ.

Ekādasamaṃ.

Anokāsakataṃ bhikkhuṃ, pañhaṃ puccheyya dosatā;

Vinaye ca katokāsaṃ, suttaṃ pucchantiyāpi ca.

Na doso padasodhamma-samuṭṭhānamidaṃ pana.

Dvādasamaṃ.

Saṃkaccikaṃ vinā gāmaṃ, padasā pavisantiyā;

Parikkhittassa gāmassa, parikkhepokkame pana.

Dukkaṭaṃ paṭhame pāde, pācitti dutiye siyā;

Upacārokkamepettha, eseva ca nayo mato.

Yassā saṃkaccikaṃ naṭṭhaṃ, acchinnaṃ vāpi kenaci;

Anāpatti siyā tassā, gilānāyāpadāsupi.

Idameḷakalomena, samuṭṭhānādinā samaṃ;

Sesaṃ vuttanayeneva, viññātabbaṃ vibhāvinā.

Terasamaṃ.

Chattupāhanavaggo navamo.

Iti vinayavinicchaye pācittiyakathā niṭṭhitā.

Pāṭidesanīyakathā

‘‘Bhuñjissāmī’’ti gahaṇe, dukkaṭaṃ paridīpitaṃ.

Ajjhohāravaseneva, pāṭidesaniyaṃ siyā;

Tipāṭidesanīyaṃ tu, gilānāya dvidukkaṭaṃ.

Gilānā viññāpetvāna, pacchā sevantiyāpi ca;

Gilānāyāvasesaṃ vā, viññattaṃ ñātakādito.

Anāpatti samuṭṭhānaṃ, addhānasadisaṃ mataṃ.

Paṭhamaṃ.

Ayameva ca sesesu, dutiyādīsu nicchayo;

Samuṭṭhānādinā saddhiṃ, natthi kāci visesatā.

Anāgatesu sabbesu, sappiādīsu pāḷiyaṃ;

Bhuñjantiyā tu viññatvā, aṭṭhasupi ca dukkaṭaṃ.

Iti vinayavinicchaye

Pāṭidesanīyakathā niṭṭhitā.

Sekhiyā pana ye dhammā, uddiṭṭhā pañcasattati;

Tesaṃ mahāvibhaṅge tu, vutto atthavinicchayo.

Iti vinayavinicchaye

Sikkhākaraṇīyakathā niṭṭhitā.

Savibhaṅgānameva yo;

Attho aṭṭhakathāsāro;

So ca vutto visesato.

Tañca sabbaṃ samādāya, vinayassa vinicchayo;

Bhikkhūnaṃ bhikkhunīnañca, hitatthāya kato mayā.

Imaṃ paṭibhānajantu no jantuno;

Suṇanti vinaye hi te ye hite;

Janassa sumatāyane tāyane;

Bhavanti pakataññuno taññuno.

Bahusāranaye vinaye parame;

Abhipatthayatā hi visāradataṃ;

Paramā pana buddhimatā mahatī;

Karaṇīyatamā yatinādaratā.

Avagacchati yo pana bhikkhu imaṃ;

Vinayassa vinicchayamatthayutaṃ;

Amaraṃ ajaraṃ arajaṃ arujaṃ;

Adhigacchati santipadaṃ pana so.

Iti vinayavinicchaye

Bhikkhunīvibhaṅgakathā niṭṭhitā.

Khandhakakathā